Hermes Trismegistus Kimdir?

    Hermes Trismegistus, antik dünyanın en çok tartışılan, kökeni belirsiz fakat etkisi son derece büyük figürlerinden biridir. Tarihsel bir kişi olmaktan çok, farklı kültürlerin bilgelik anlayışının birleştiği sembolik bir bilge ya da kolektif bir yazar kimliği olarak kabul edilir. “Trismegistus” unvanı “Üç Kez En Büyük” anlamına gelir ve bu ifade Hermes’in bilgelikte, bilgide ve ruhsal yetkinlikte zirveye ulaşmış bir varlık olarak görülmesinden kaynaklanır. Bu unvanın, Hermetik gelenekteki kutsal üçleme olan evren–zihin–söz veya fizik–zihin–ruh katmanlarını da işaret ettiği düşünülür.

Hermes Trismegistus figürü, Mısır’ın bilgelik, yazı ve ölçüm tanrısı Thoth ile Yunan mitolojisinin haberci, kehanet ve akıl tanrısı Hermes’in doğal bir sentezidir. Mısır’ın Helenistik döneme girdiği İskenderiye çağında bu iki kültür birbirine karışmış, rahiplerin öğretileri ve Yunan filozoflarının düşünceleri iç içe geçmiş, ortaya hem Mısır’ın kadim kutsallığını hem de Yunan felsefesinin rasyonel yönünü taşıyan yeni bir bilgelik modeli çıkmıştır. İşte bu yeni model Hermes Trismegistus adıyla somutlaştırılmıştır. Bu nedenle Hermes, hem tanrısal özellikler taşıyan bir bilgelik figürü hem de insan formunda bir öğretici olarak görülür.

Hermes’e atfedilen metinler farklı dönemlerde farklı yazarlar tarafından kaleme alınmıştır. Bu metinlerin en bilineni Corpus Hermeticum, Asclepius ve Tabula Smaragdina (Zümrüt Tablet)’dir. Bunlar genel olarak milattan sonra 1.–4. yüzyıllar arasında yazılmıştır. Fakat metinlerin antik Mısır’dan geldiğine dair iddia, onlara büyük bir otorite kazandırmıştır. Yazarların Hermes adını kullanmasının nedeni, öğretilerine hem tanrısal hem de kadim bir güvenilirlik katmak istemeleridir. Bu yüzden Hermes Trismegistus, tarihte yaşamış tek bir kişi değil, “Hermetik eserler bütününe kutsallık kazandıran idealleştirilmiş bir bilge figürüdür.”