Bu nedenle sansür kurulu, sert bir uyarı ile birlikte bu yazıyı yasaklama emri aldı. Ancak, saray savaş konseyi sekreteri görevini yürüten şaire, oturumda Hristiyan Katolik inancını beyan etmesi ve gelecekte din ve teoloji konularında gizli veya açık bir şekilde yazmaktan kaçınması gerektiği, aksi takdirde ciddi yaptırımlarla karşılaşacağı belirtildi. Zira ne mesleği ne de gerekli bilgi ve eğitim eksikliği nedeniyle bu konuda en ufak bir yetkinliği yoktu. Nitekim bugün Saray Savaş Konseyi müdürlüğüne, adı geçen sekreter Zaubser'i kancelya işleriyle o kadar meşgul etme emri verilmiştir ki, teolojik ve diğer aşırıya kaçan yazılar için vakti kalmasın. Münih'te bu şekilde gerçekleşti, 11 Ekim 1780.

            Bu dönemde, başlangıçta sadece dar bir çevrede faaliyet gösteren gizli bir tarikat, dünyevi ve dini nüfuzlu üyelerle güçlenerek, rahipler ve keşişlerin ordusuna ve tüm yandaşlarına karşı koyacak kadar güçlü hale geldi ve herkesi aydınlatacak kadar güçlü bir güç haline geldi. Bahsettiğim bu güç Bavyera içinde ve dışında, kısmen sevgi, kısmen nefretle yıllarca zihinleri meşgul eden ve günümüz edebiyatında bile en çelişkili yargılara maruz kalan İlluminati Gizli Birliği'nden başkası değildi.

            Tarikatın ruhu ve eğilimi kadar, kurucusu Adam Weishaupt hakkındaki görüşler de birbirinden farklıdır. Bazıları tarafından Aydınlanma ve insanlık için coşkulu bir elçi olarak övülen Weishaupt, diğerleri tarafından ise ikiyüzlü ve kötü bir adam olarak görülmektedir. Öncelikle kendi tarihini ele alarak, onu tarihsel bir bakış açısıyla tanımaya ve takdir etmeye çalışacağız.<<

            Kluckhohn'dan bu kadar. Bu sözlerden, zulmün ana kaynağının devlet gücünü kullanan kilise tarafında aranması gerektiğini tahmin edebiliyoruz ve gelişmeleri önceden tahmin ederek Papa VI. Pius'un Freising piskoposuna yazdığı iki mektubu yayınlayarak olayları birbirine bağlayan kırmızı ipliği bulmuş olacağız. Latince yazılmış orijinalleri Münih Devlet Arşivinde bulunmaktadır ve çevirisi şöyledir*):

*) Latince mektupların onaylı kopyası Dresden'deki Tarikat Arşivinde bulunmaktadır.